Przyczyny
Skóra niemowlaka jest bardzo delikatna i nie w pełni rozwinięta, jej bariera ochronna wzrasta wraz z wiekiem. Młody organizm dziecka dopiero adaptuje się do warunków panujących poza łonem matki, dlatego zmiany na ciele malucha są powszechnym zjawiskiem.
Istnieje wiele czynników które mogą działać drażniąco na skórę malucha. Mogą nimi być ubranka, środki pielęgnacyjne, proszek czy płyn do prania a nawet temperatura i wilgotność powietrza. Dlatego tak ważne jest, żeby ubranka dziecka prać oddzielnie w bezzapachowych środkach przeznaczonych specjalnie dla dzieci. Należy także postępować ostrożnie ze środkami czyszczącymi. Chodzi nie tylko o to, czy płyny czyszczące użyte do umycia przedmiotów takich jak chociażby wanienka zostały dokładnie spłukane, należy się upewnić, że na naszych rękach nie ma śladów chemii użytej do sprzątania mieszkania. Nawet niewielkie ilości pozostawione na dłoniach mogą podrażnić delikatne ciało niemowlaka. W przypadku kosmetyków do pielęgnacji ciała nawet te dedykowane dla maluchów mogą być przez nie źle tolerowane. Kiedy już upewnimy się, że dany kosmetyk jest odpowiedni dla naszego dziecka i nie wywołuje reakcji alergicznych, zalecane jest, aby przy nim pozostać. Wszelkie zmiany mogą nieść za sobą ryzyko podrażnień skóry.
Zmiany, których nie trzeba się obawiać
Istnieje kilka wykwitów, które są całkowicie niegroźne i zazwyczaj ustępują samoistnie. Można je dosyć łatwo rozpoznać i tym samym uniknąć wyprawy do lekarza.
- prosaki, są to niewielkie biało-żółte plamki bądź grudki zlokalizowane na twarzy dziecka, pojawiają się gdyż gruczoły łojowe nie są jeszcze dobrze rozwinięte, nie należy ich złuszczać, wyciskać ani niczym smarować, znikają samoistnie po około miesiącu;
- tzw. uszczypnięcia bociana, wiele dzieci rodzi się z niewielkim znamieniem w postaci czerwonej plamka w kształcie trójkąta, najczęściej pojawia się na czole, brzegach górnych powiek, na górnej wardze i w okolicach karku, powstaje na skutek miejscowego rozszerzania się naczyń krwionośnych, nie jest groźna i powinna zniknąć w pierwszym roku życia;
- plama mongolska, szaro-niebieska plama o średnicy kilku centymetrów, najczęściej zlokalizowana u dołu pleców i na pośladkach, wyglądem przypomina siniaki, nie zagraża zdrowiu i znika po kilku czasem kilkunastu latach, plamy mongolskie najczęściej występują u dzieci ze śniadą cerą;
- trądzik noworodkowy, tzw. toksyczny rumień noworodkowy lub pokrzywka noworodkowa, 2-3 dni po porodzie na twarzy i tułowi noworodka pojawiają się plamy rumieniowe z małymi białymi krostkami, ustępują samoistnie, mogą jednak nawracać z czasem;
- perły Epsteina, niewielkie torbiele naskórka, występują w jamie ustnej na połączeniu podniebienia miękkiego i twardego jako skupienie pojedynczych białych plamek,, rzadziej na granicy z zębodołu i napletku prącia, często mylone z pleśniawkami, są niegroźne i także ustępują samoistnie.
Patologie skórne
Istnieje wiele zmian skórnych u niemowląt, które mają charakter patologiczny. Należą do nich między innymi dosyć powszechnie występujące potówki czy odparzenia. Jedne są wynikiem błędów i zaniedbań pielęgnacyjnych, inne maja niewyjaśnione pochodzenie. Spędzają rodzicom sen z powiek i przysparzają wiele problemów leczniczych i pielęgnacyjnych. Niektóre z nich wymagają po prostu odpowiedniej wiedzy i higieny, ale wiele z nich musi być leczone farmakologicznie pod nadzorem lekarza.
Potówki
Powstają z powodu przegrzania i utrudnionego odpływu potu. Jeśli dziecko przebywało w zbyt mocno ogrzanym pomieszczeniu lub było za ciepło ubrane, w mało przewiewne ubranka, spowodowało to zatrzymanie potu pod naskórkiem a w rezultacie powstanie grudek na skórze. Zmiany te maja postać małych jasnych pęcherzyków, występują na skórze głowy, szyi, pleców, wokół uszu, w fałdkach skórnych, np. w dołach podkolanowych. Mogą pękać i w związku z tym może dojść do zakażenia bakteriami. Należy unikać ponownego przegrzania, dziecko ubierać w rzeczy z lekkich, przewiewnych materiałów, utrzymywać skórę w czystości i unikać nakładania zbyt dużej ilości oliwki po kąpieli, gdyż może utrudniać odpływanie potu.